Enflasyon Hedefinin Gerçekleşmesi Zor

ENSAR ÇIRAK:

İzmir'deki iş dünyasının temsilcileri, Türkiye ekonomisinde 2023-2026 arasındaki enflasyon, döviz kuru, büyüme, istihdam ve gayri safi milli hasıla hedeflerinin paylaşıldığı Orta Vadeli Program': (OVP) değerlendirdi. Gercekçi ve ayaklar yere basan bir program oldugu fikrinde birleşen iş dünyası temsilcileri, özellikle 2023 beklentilerinin son derece gerçekçi olduğunu, ancak 2024 enflasyon ve büyüme hedeflerinin gerçekleşmesinin zor olduğunu belirttiler.

Özgener: Yapısal reformların dahil edilmesi önemli

İzmir Ticaret Odasi Yönetim Kurulu Baskanı Mahmur Özgener, öngörülebilirlik, tutarlılık, bütünsellik, işlevsellik gibi ana kavramların yanı sıra enflasyonla mücadele vergi sistemi, yesil-dijital dönüşüm, girişimcilik ekosisteminin güçlendirilmesi gibi konularin OVP'de yer almasından memnun olduklarını  ifade etti. Programda yer alan 2023 yıl sonu enflasyon tahmininiz Merkez Bankası'nın üst sınırını aştığını belirten Özgener, büyüme tahminlerinin ise bir önceki
OVP' ye göre düştüğünü kaydetti.Yeni OVP ye önceki programlardan farklı olarak yapısal reformlar dahil edilmesinin önemine dikkat çeken Özgener, "2023 yıl ikinci yarısında turizm ve ihracatin katkisiyla ekonomik büyümenin yüzde 4,4 olarak hedeflenmesi ve dönem içerisinde yüzde 4-5 aralığındaki büyüme hedeflerine ulaşırken ayn zamanda enflasyonla mücadeleye kararlılıkla devam edilecek olmasıni önemsiyoruz dedi.Özgener, "İş dünyası olarak en çok önem verdiğimiz yatırım, istihdam, üretim ve ihracatın geliştirilmesi hedeflerimizin yani sıra ikiz dönüşüm olarak görülen yeşil ve dijital dönüşümün OVP' de geniş olarak yer almasa da uzun zamandır bu konuda projeleri olan bir Oda olarak bizleri motive
etti" diye konuştu.Sera OSB kurulmasi önünde çalışmalar hızlandırılacak olaması ve OVP kapsamında sera yenileme yatırımlarına daha fazla destek verilecek olmasını da çalışmaları sürdürdükleri Tarımsal OSB
Projeleri kapsamında değerli bulduklarını  dile getiren Özgener, "Bundan sonraki sürecin, enflasyonu düşürme kararlılığını göstermesi açısından kritik bir zaman dilimi olacağını düşünüyoruz. Merkez Bankası'nın adımları ile enflasyonu düşürmek için bir alan yaratıldı ve bu adımlar OVP ile desteklendi. Bu nedenle ekonomi yönetiminin uygulandığı  rasyonel kararlarn benzer hızda ve kararlı bir şekilde sürmesinin ve OVP'de ele alınan konuların takvim streleri içerisinde hayata geçmesinin ülkemiz ekonomisi açisindan önemli oldugu-nu distnüyoruz" dedi. OVP nin gerçekçi tahminler ve bir düzenleme takvimi verdiği için reel sektöre yol göstereceğine inandıklarını  aktaran Özgener, diğer yandan da enflasyonunun açıklanan büyüme oranlarıyla nasıl düşeceğine dair detayların belirlenmesi gerektiğini ifade etti.

Kestelli: Tüm paydaşlar OVP nin uygulanmasında kararlılık göstermeli 

İzmir Ticaret Borsası Başkanı Işınsu Kestelli  de OVP nin uygulanmasında gösterilecek karalığlığın tüm paydaşlar tara-findan sahiplenilmesine ve hedeflere ulaşılmasına önemli katkısı olacağını söyledi.
Kestelli. "Seçimden sonra rasyonel politikalara dönüşün ısrarla vurgulanmasi, mali disiplin yolunda kararlar alması ve şeffaflık açısından önemli adımlar atılması, bir güven ikliminin oluşması için çok değerli" dedi.

Programın 4 temel amacı olan makroekonomik ve finansal istikrarın sağlanması; enflasyonun tek haneye düşürülmesi; yatırım, istihdam, üretim, ihracat perspektifinde büyüme ve istihdamın devam ettirilmesi ile sosyal adalet ve refahin g hemfikir olduklarin dile getiren Kestelli, "Bunlarin tamamı doğru teşhisler ve hedefler. Programa ek olarak tarımsal üretim ve ticaret özelinde de yenilikci bir programa sektörümüzün ihtiyacı olduğunu ekleyebilirim.Küresel gelişmeler da düşünüldüğünde 2023 ve 2024 yılların zor geçeceğini öngörüyoruz. Programin uygulanmasındaki kararlılık aydınlığa çıkmamız için önemli. Bu kapsamda biz de üzerimize düşen her türlü desteği vermeye hazırız" diye konuştu.

Eskinazi: İhracat hedefine ulaşmak için finansmana erişimindeki engeller kaldırılmalı

Ege İhracatçı Birlikleri Koordinatör Başkan
Jak Eskinazi ise 302.2 milyar dolar ihracat hedefine ulaşmak için ihracatçıların finansmanına erişimdeki engellerinin kaldırılması ve enflasyonla uyumlu artan bir döviz kuru politikası olması gerektiğine dikkat çekti.Türkiye'nin son dönemde açıkladığı PVP lerin gerçekleşmelerinin hedeflerin uzağında kaldığınaa vurgu yapan Eskinazi,"Dünya genelinde uygulaması olmayan Türkiye ekonomi modeline geçilmesi sonrasında halk çok zor bir stres yaşadı. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in rasyonel bir ekonomik modele geçildiğini söylemesi sonrasında kamuoyu ile paylaşılan OVP* deki hedeflerin yakalanması için var gücümüzle çalışacağız. 302,2 milyar dolar iddialı bir hedef olmakla birlikte Türk ihracatçısı bu hedeflere ulaşabilecek bilgi birikimi ve kabiliyete sahip. Üretimin devami için uygun finansman modelleri hayata geçerse ihracat hedeflerimizi tutturabiliriz. İhracat hedeflerini tutturduğumuzda istihdam, büyüme, enflasyon, cari açık ve diğer hedeflerin tutmasını da kolaylaştırırız" dedi.Açıklanan OVP*de 2023 yılı sonu için enflasyon hedefinin yüzde 4,9 olduğunu hatırlatan Eskinazi, "Programda 2023 yıl sonu enflasyon hedefimiz yüzde 65.TÜİK'in açıkladığı TÜFE rakamlarnın piyasadaki gerçekleşmelerinin uzağında  kaldığı konusunda ekonomistlerimizin görüş birligi söz konusu. Hedeflerin  gerçekleşmediği  OVP'lerin sonuncusunu geri  de  bıraktığımızda inanmak istiyoruz" diye konuştu.2026 yılı  için ortaya konulan 15 bin dolar kişi başı gelir, yüzde 5 enflasyon, yüzde 5 büyüme, tek haneye düşen işsizlik hedeflerinin nüfusu mutlu edecek hedefler olduğunun altını çizen Eskinazi, bu hedeflere ulaşmak için ekonomi kurmaylarının siyasi mücadeleyle karşı karşıya karmaları gerektiğini dile getirdi.

Zorlu:Dezenflasyonist politikalar hayata geçirilmeli

Ege Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Sibel Zorlu,

OVP ile ilgili ilk izlenimlerin, beklentilerin reel ekonomik durumu daha gerçekçi şekilde orta koydugu yönünde olduğunu söyledi. zorlu, "Öte yandan enflasyonun önümüzdeki yıllarda hala yüksek seyredeceği ve (büyümenin yüzde 4'ler civarında olacağı öngörüldügünden dezenflasyonist politikaların ivedilikle hayata geçirilmesini önemli görüyoruz.

Bu anlayışla OVP hedeflerine yönelik politikalar yakından takip edeceğiz" dedi.
OVP'nin başarılı olabilmesi için kararlıkla uygulanması ve öngörülen tedbirlerin somut düzenlemelerle desteklenerek hayata geçirilmesi gerektiğini dile getiren Zorlu, "Bunun yanı sıra tüm paydaşlar trafından sahiplenilmesinin önemine de dikkat çekmek istiyorum.Bu kampsamda ESİAD olarak üzerimize düşen her türlü desteği vermeye hazırız''.diye ifade etti.

Yelkenbiçer:Gerçekçi bir program

Ege Genç İş İnsanları Derneği (EGİAD)Başkanı Alp Avni Yelkenbiçer ise büyümenin 2026'da yüzde 5'e çıkarılması öngörülen programda kişi başı gelirin 15 bin dolara çıkarılmasının  planlandığına   dikkat çekti.Yelkenbiçer, "'Önceki yıllara göre hedefler açısından daha gerçekçi, piyasanin tahminlerine ulaşan rakamları görüyoruz. Enflasyonla mücadele var. Gerçekçi bir program olduğu için eğer yüksek bir kararlılık gösterilir ise üç yılın  sonunda hedeflere ciddi ölçüde ulaşılabilir" dedi. Yelkenbiçer ayrıca, gençlerin ve kadınların  iş gücüne katılım oranlarını hedeflemenin ve yakalamanın   önemine vurgu yaparken, EGİAD Think tank raporu kapsamında işsiz gençlere yönelik bir rapor hazırladıkları söyledi.Yeşil dönüşüm ve dijital dönüşümün türkiye ekonomisi için çıkış  noktası olarak Türkiye ekonomisi için  noktası olarak görülmesi gerektiğini vurgulayan Yelkenbiçer, "EGİAD olarak sürdürülebilirlik ve alt başkan bizim için çok önemli; bunun bir bileşeni de temiz enerji konusu. İstanbul Finans Merkezinde kurulacak olan enerji borsasını bu anlamda büyük bir merakla bekliyoruz.Bunun ekonomik yanına bakarsak geçen yıl 96,5 milyar dolarlık enerji açığımız vardi; bu açığı azaltacak ve kapatacak bir oluşum olmasını da temenni ediyoruz" ifadelerini kullandı.Büyümenin odağına girişimcilik ve inovasyonun alımasını ve girişimciliği destekleyecek finansal enstrümanların çesitlendirilmesini istediklerini belirten Yelkenbiçer,"Üniversite-kamu-sanayi
üçgenindeki işbirliği alanların  çoğaltılmasanın  hedeflemesini oldukça önemli bir strateji olarak görüyoruz. Bu fikirlerimiz doğrultusunda raporu oldukça olumlu buluyor ve yapısal reformlara acilen baslanmasını temenni ediyoruz" diye konuştu.

Kasalı: Beklentimiz firesiz uygulanması

Programın genel hatları itibariyle reelekonomik duruma göre daha gerçekçi bir OVP olduğunu söyleyen BASİFED Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet  Ali Kasalı "Özellikle 2023 hedefleri konusunda enflasyon beklentisinin yükseltilerek yüzde 65'e revize edilmiş olması, gerçeği yakalama noktasında atılan adımların sürdüğünü gösteriyor.Diğer beklenti ve hedeflere de baktığımızda 2023 hedeflerinin son derece gerçekçi belirlenmiş olduğunu görüyoruz.Ancak 2024 ve sonrasının  beklenti rakamlarına baktığmızda fazla iyimser bir tablo ile karşı karşıyız.Özellikle yapısal reformların da yedi başlık halinde OVP ye girmesini olumlu buluyoruz, Planar ne kadar gerçekçi olursa olsun, onun uygulanma iradesinin ortaya konulması gerekiyor. Bugüne kadar planların çok uygulanmadığının düşünürsek, bu OVP için temennimiz firesiz uygulanmasi" dedi.

Küçükkurt:2024'de enflasyonun yüzde 33'e düşmesi kolay değil

OVP' nin ekonomik gerçeklerine uygun hazırlandığını söyleyen IZSİAD Yönetim Kurulu Başkanı Hasan Küçükkurt ise  "Rakam boyutuyla baktığımızda TÜFE'de yıl sonu için yüzde 65 revizyonu önemli.Ancak 2024'de enflasyonun yüzde 33'e düşmesi çok kolay değil. Merkezi bütçe harcamaları ve rakamlan 2023 yılı bütçe giderleri revize edilerek yükseltildi, depremin etkisinin buraya yansıtılmış olduğunu görüyoruz" diye belirtti.Küçükkurt, "Bu OVP'yi diğer OVP lerden farklı kılan bir diğer konu da öncelikli yapısal reform alanların belirlenmiş olması. Bu yapısal reformlar her ne kadar her zaman dillendirilen konular olsa da bunların OVP'ye girmesi olumlu" cümlelerine yer verdi.

Güncel: Programa sadık kalınmalı

Genel hataları ile değerlendirdiklerini gerçekçi ,reel  ekonomiye uygun tespit ve hedefler konulduğunu söyleyen KESİAD Yönetim Kurulu Başkanı Mutlu Can Günel de "Enflasyon rakamların güncellenerek beklentinin yıl sonu için yüzde 65'e yükseltilmesi gerçekçi.  Bu gerçekçi yaklaşımın merkezi hükümet tarafından yapılmış olması, şeçimlerden sonra yeni ekonomi yönetiminin Ortodoks politikalara dönüşün ve yeni ekonomi politikasinin devam ettiğini bize gösteriyor. Bu OVP'nin geniş katılımı, Cumhurbaşkanının  da hazır bulunduğu bir ortamda açıklanmış olması, arkasında politik desteği olduğunu ve hedefe ulaşma noktasında siyasi iradenin de bu OVP'nin arkasında olduğunu düşünüyoruz. Yapısal reformların  OVP içinde bir başlık olarak değerlendirilmesi son derece önemli. En önemlisi ise programa sadık kalarak rasyonel hedefler ve bu hedeflere gidiş yolların  belirlenmesi ve uygulanması sağlanmadı . Yoksa bu açıklamalar iyi temennilerden öteye geçemez. dedi "